Nasza odpowiedzialność

Górnicza tożsamość 

Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa (CSR) to szereg działań firmy ukierunkowanych m.in. na ochronę zasobów i środowiska naturalnego, jak również  pozytywnie oddziaływanie na szeroko rozumianą społeczność, w tym pracowników.   

To dobre praktyki, które sprzyjać mają dobru społecznemu – często wykraczające poza wymagania prawne i podstawową działalność firmy. Wiele takich praktyk realizuje Kopalnia Soli „Wieliczka”.  

Można nawet powiedzieć, że wieliccy górnicy CSR mają w genach. Szeroko rozumiana odpowiedzialność towarzyszy im bowiem od powstania tej  kopalni, czyli co najmniej od XIII wieku. Przez wieki dbali oni o zasoby cennego minerału  – dla królewskiego skarbca, polskiego państwa i całego społeczeństwa. Ciężka i niebezpieczna praca jednoczyła wokół wiary, sztuki oraz tradycji. Górnicy tworzyli własną społeczność i kulturę, budowali pomnik historii, przyrody i techniki.  

Współcześnie, pracownicy Kopalni Soli „Wieliczka” czują się za podziemną Wieliczkę i jej przyszłość odpowiedzialni. Z jednej strony są dumni z dokonań poprzedników, z drugiej biorą na swe barki skutki wydobycia ogromnej ilości soli ze złoża.  

Swe działania koncentrują obecnie na tym, by bezcenne dziedzictwo jak najlepiej chronić tak, aby dzieło przodków mogły podziwiać kolejne pokolenia.  Wysiłki te służą jednak nie tylko przetrwaniu ponad 700-letniej kopalni, ale też budowaniu trwałej wartości tego miejsca poprzez jego dalsze, bezpieczne udostępnianie.  

Silne poczucie odpowiedzialności górników za zabytek kształtuje tożsamość przedsiębiorstwa, jego osobowość, kulturę organizacyjną, sposób działania i komunikowania się z otoczeniem.  

Dla wielickich górników działania w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa oznaczają zwiększone inwestycje m.in. w: 

• bezpieczeństwo  
• ochronę zabytku i środowiska 
• dbałość o relacje pracownicze 
• zaangażowanie społeczne 
• relacje z otoczeniem
  
  Realizacja celów firmy  odbywa się m.in. poprzez: 
  
• ochronę złoża, zabytkowych wyrobisk  i otoczenia  
• minimalizowanie szkodliwego wpływu na środowisko 
• wdrażanie bezpiecznych oraz proekologicznych rozwiązań  
• dbałość o zachowanie najwyższych standardów w dziedzinie zarządzania i rozwoju kadr  
• troskę o pracowników  
• wspieranie programów i inicjatyw społecznych 
   

Odpowiedzialny pracodawca

Mając świadomość wartości jaką stanowią dla firmy jej pracownicy, kopalnia  o ten obszar odpowiedzialności dba szczególnie.  

Kiedy w Wieliczce mówimy i piszemy „górnicy” – mamy na myśli społeczność, jaką tworzą ludzie zawodowo związani z kopalnią. Kadra zabytku to kilkusetosobowa załoga dołowa i powierzchniowa, pracownicy administracyjni, usług, służby zdrowia i zakładu mechanicznego, przewodnicy…   

Bez nieustannego zaangażowania pracowników  kopalnia  nie pełniłaby tak znaczącej roli, jaką ma dzisiaj. Dzięki ich dbałości o to wyjątkowe miejsce kopalnia bezpiecznie funkcjonuje, dynamicznie się rozwija  i szczyci sławą docierającą do najdalszych zakątków Ziemi.   

 
Atrakcyjne miejsce pracy 

Najważniejsze aspekty odpowiedzialności kopalni wobec zatrudnionych w solnym przedsiębiorstwie to: 

• budowanie pozytywnych relacji międzyludzkich  
• bezpieczeństwo i odpowiednie warunki pracy  
• ochrona socjalna 
• rozwój i doskonalenie kadry  

2/3 kadry kopalni stanowią mieszkańcy miasta i gminy Wieliczka, powiatu wielickiego. To w dużej mierze potomkowie górniczych rodzin i osoby, które związały z zabytkiem całe swe życie zawodowe.   

Kopalnia dba, aby warunki pracy były zgodne z przepisami prawa i obowiązującymi standardami. Zasady wynagradzania określają Regulamin Pracy i Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy.   

W spółkach funkcjonuje przejrzysty system wynagradzania, wdrożony został system motywacyjny, który mobilizuje, premiuje wyniki i zaangażowanie pracowników. Kopalnia umożliwia pracownikom dokształcanie m.in. poprzez dofinansowanie studiów, a także szkoleń podnoszących kwalifikacje.   

Kopalnia prowadzi w szerszym niż wymagane minimum zakresie Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.  Jako jedno z pierwszych przedsiębiorstw w Polsce wdrożyła Pracowniczy Program Emerytalny, w ślad za spółką akcyjną nią poszły jej spółki zależne.  

W trosce o zdrowie pracowników i ich rodzin  spółki kopalni współfinansują załodze dodatkową opiekę medyczną.  
 

Dialog i komunikacja 

Solne przedsiębiorstwo stawia na dialog społeczny.  

W kopalni funkcjonują związki zawodowe, działają Społeczni Inspektorzy Pracy, propracownicze inicjatywy wspiera też Rada pracowników.  Za osiągnięcia w dziedzinie współpracy była wielokrotnie nagrodzona: jej relacje ze związkami zawodowymi uznano za modelowe, doceniając dobre praktyki w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy na rzecz pracowników. 

Doskonaleniu relacji wewnątrzfirmowych służy szereg propracowniczych inicjatyw i narzędzi komunikacji. Obok wewnętrznej platformy intranetowej o życiu grupy kapitałowej opowiada wydawany od 2002 roku firmowy magazyn „Solanka”. Zyskał rzesze czytelników w całym regionie.  

 Integracji i nawiązywaniu przyjacielskich relacji sprzyjają eventy wewnętrzne i akcje społeczne, kultywowanie tradycji i świat górniczych, szkolenia i wydarzenia dla górników z rodzinami. 

Bezpieczeństwo priorytetem 

Z uwagi na górniczy charakter działalności bezpieczeństwo ludzi  w tym pracowników, jest dla kopalni kluczowe. Traktowane jest ono szerzej – w kontekście odpowiedzialności za każdą osobę przebywającą na terenie zakładu górniczego: turystów, gości, kuracjuszy, współpracowników i kontrahentów.  

Szczególną uwagę kopalnia przywiązuje do prewencji i edukacji w zakresie  bezpieczeństwa. Obowiązkowe szkolenia z pomocy przedmedycznej,  dedykowane i branżowe, wreszcie te z zakresu BHP, które cyklicznie przechodzą pracownicy etatowi, ci związani innymi formami zatrudnienia, a także z firm wykonujących prace i usługi na terenie obiektu. 

Solne przedsiębiorstwo zapewnia wszystkim pracującym bezpieczne warunki pracy i środki ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia. Szczególne procedury oraz reżim sanitarny wprowadzone zostały na czas pandemii. 

Co roku opracowywany jest Plan Zabezpieczenia, obowiązuje Dokument Bezpieczeństwa. Pracownicy otrzymują cotygodniową Wiadomość Bezpieczeństwa, omawiającą najważniejsze sprawy z tej dziedziny, a dodatkowym motywatorem jest licznik Dni bez wypadku.  

Ochrona środowiska

Ochrona środowiska, złoża i powierzchni  
 

W  Kopalni Soli „Wieliczka” ochrona środowiska obejmuje wiele zagadnień. To wielotorowe działania, prowadzone w znacznie szerszym zakresie niż racjonalne wykorzystanie zasobów, redukcja zanieczyszczeń czy oszczędzanie energii.   

Zasadniczo ten obszar obejmuje:  

• ochronę podziemi oraz powierzchni, w tym miasta Wieliczka poprzez ograniczanie skutków wielowiekowej działalności górniczej 
• zapobieganie zagrożeniom występującym w kopalniach soli  

Kopalnia w obszarze ochrony zabytku, złoża, powierzchni i szeroko rozumianego środowiska nie tylko stosuje się do wymagań wynikających z ustawodawstwa i przepisów prawnych, jakie ją obowiązują, ale  dąży do osiągania lepszych niż wymagane efektów środowiskowych. 

Prewencja i ograniczanie zagrożeń, wynikających z ponad 700-letniej eksploatacji złoża i wydrążenia pod ziemią ponad 9 mln m³ pustek, są ważnym aspektem działań. W podziemnej Wieliczce górnicy szczególną uwagę przywiązują do ochrony przed wodą i deformacjami w obrębie złoża oraz na powierzchni.   

Zabytkowy charakter wyrobisk, znaczna objętość wydrążonych na przestrzeni wieków pustek, plastyczność górotworu i wiele innych czynników sprawiają, że ochrona tak dużej i zabytkowej kopalni, jak Wieliczka, to proces wieloletni oraz kosztowny.  W finansowaniu prac kopalnię wspiera Skarb Państwa.  

 
Monitoring wodno-środowiskowy 
 

W wielickiej kopalni obecnie notowanych jest 145 naturalnych wycieków o średnim zasoleniu NaCl (chlorek sodu): 128,83 g/dm³.  

Zasolone wody kopalniane są zagrożeniem dla środowiska naturalnego, dlatego tak ważne jest ich monitorowanie, a także podejmowanie działań mających na celu zmniejszenie ilości wycieków i wielkości dopływów do wyrobisk górniczych. Migrując w głąb górotworu solnego wody rozpuszczają go, tworząc przestrzeń dla kolejnych wycieków. Równocześnie wzrasta zasolenie wód.  

Kopalnia bada m.in. sytuację wodno-górniczą w złożu Wieliczka i pobliskim złożu kopalni otworowej w Baryczy, poziom wód czwartorzędowych, wpływ robót górniczych na zmianę stosunków wodnych na powierzchni. Z uwagi na wcześniejsze doświadczenia i  politykę prośrodowiskową obserwacje oraz analizy dla kluczowych wycieków prowadzone są ze znacznie  większą częstotliwością niż ta wymagana przepisami.  
 

Ograniczanie dopływów 
 

Ograniczanie dopływów pozwala lepiej chronić zabytkowe komory, chodniki, szyby. Zadanie realizowane jest poprzez wodoszczelne wypełnienie iniektami wyrobisk przy północnej granicy złoża. Dzięki termu złoże  izolowane jest od zawodnionych, sąsiadujących z nim, warstw chodenickich.  

Iniekt to specjalistyczna mieszanina uszczelniająca o specjalnie dobranej recepturze, która po stwardnieniu wykazuje parametry fizykomechaniczne najbardziej zbliżone do górotworu wielickiego. Do wyrobisk iniekt doprowadzają rurociągi. Proporcje mieszaniny są dobierane do parametrów górotworu w danym rejonie, tak aby zapewniać maksymalną wodoszczelność, konsolidację górotworu, a także nie spowodować degradacji środowiska naturalnego.  

W minionej dekadzie działania z zastosowaniem iniektów prowadzone były m.in. w poprzeczniach Mina, Strzelecki, Dunajewski. Metodą iniekcji rurociągowej  wypełniono też najgłębszy, IX poziom kopalni.  

Prowadzona przez kopalnię polityka środowiskowa jest także zobowiązaniem do eliminowania, w miarę możliwości technicznych, innych negatywnych wpływów wycieków kopalnianych na środowisko, takich jak: osiadanie gruntu, spękania górotworu, szkody górnicze. Zjawiska te ogranicza się, prowadząc prace górnicze i modernizacje infrastruktury technicznej.  

Monitoring górniczo-geodezyjny 

 
Teren kopalni mimo zaprzestania w 1996 roku eksploatacji złoża soli podlega i nadal będzie podlegał skutkom wielowiekowej eksploatacji, z uwagi na panujące pod ziemią warunki geologiczno-górnicze.  

Kopalnia jest świadoma tych zjawisk, dlatego prowadzi systematyczne pomiary deformacji powierzchni i górotworu. Badania prowadzone są od 1926 roku, od 1984 roku mają charakter cykliczny.  

Obok pomiarów wpływów eksploatacji bada się konwergencję pionową i poziomą w wyrobiskach podziemnych.  Dzięki temu  udaje się rozpoznawać i oceniać zagrożenia, prognozować wystąpienie potencjalnych zjawisk, jak również podpowiadać kierunki prac górniczych.    
 

Zabezpieczanie wyrobisk 
 

Górotwór wykazuje plastyczne właściwości, co sprawia iż dąży on do zaciśnięcia podziemnych pustek. Tym procesom górnicy starają się przeciwdziałać. Wiadomo jednak, że przy współczesnych formach zabezpieczeń i możliwościach technicznych nie uda się zachować wszystkich komór i chodników, by przetrwały wiele stuleci.  

Dlatego też górnicy opracowali docelowy wygląd kopalni pod względem technicznym (tzw. model docelowy), który określa, które wyrobiska należy trwale zachować, które zabezpieczyć obudowami górniczymi lub metodą podsadzki hydraulicznej (doprowadzenie piasku do wyrobisk rurociągami pod ciśnieniem  z użyciem solanki  jako medium transportowe), a które powinny zostać wypełnione iniektem.   

Aby zabytek mógł bezpiecznie funkcjonować i służyć wielu kolejnym pokoleniom założono, że objętość wyrobisk komorowych i chodnikowych przewidzianych do zachowania w ramach docelowego kształtu technicznego wyniesie 1 426,8 tys. m³.   

Górnicze obudowy i podsadzka 

 
Ochrona cennych wyrobisk poprzez ich zabezpieczenie obudowami górniczymi, ma na celu wzmocnienie ich ścian (ociosów) i stropu, a także otoczenia.  

W Wieliczce stosowane  są obudowy kotwiowe. Użycie kotew, czyli szkłoepoksydowych prętów wklejanych w górotwór, umożliwia ustabilizowanie, a w dalszej kolejności zachowanie nawet bardzo dużych komór bez konieczności ingerowania w ich przestrzeń (np. komora Stanisława Staszica czy Warszawa).  

Materiałem, który znakomicie sprawdza się w agresywnych solnym środowisku, jest drewno. Po dziś dzień w wielickiej kopalni wznosi się kaszty, stawia obudowę drewnianą w komorach i chodnikach.  

Zwiedzając Wieliczkę majestatyczne drewniane konstrukcje podziwiać można m.in. w komorach Michałowice, Drozdowice czy Józefa Piłsudskiego, obudowę organową zastosowano m.in. w niektórych chodnikach Trasy Turystycznej.   

Uśredniając dane z ostatnich lat można powiedzieć, że każdego roku w Wieliczce  wykonywane jest zabezpieczenie obudowami w kilkunastu komorach, a przebudowy chodników sumarycznie obejmują kilka kilometrów. W warunkach podziemnych i przy zastosowaniu ręcznych metod pracy to całkiem dużo, albowiem mechanizacja prac z uwagi na zabytkowość obiektu  możliwa jest do wprowadzenia tylko w niewielkim stopniu.   

Zabezpieczenie szybów 

W ramach działań ochronnych złoża, wyrobisk zabytkowych i otoczenia kopalni  prowadzone jest także zabezpieczenie szybów górniczych.  

Obecnie w Wieliczce czynnych jest 6 szybów, komunikacyjnie wykorzystywane są 3 z nich. W ostatnich latach przebudowano XIX-wieczny szyb Ignacego Paderewskiego, prace górnicze i częściowe remonty prowadzono także w szybach św. Kingi i Mikołaja Daniłowicza.  

Duże, obejmujące kompleksowe zabezpieczenie  i trwające po kilka lat renowacje, czekają  szyb  Tadeusza Kościuszki, ale także szyby Mikołaja Daniłowicza i św. Kingi.  To, obok prac zabezpieczających w wyrobiskach komorowych i chodnikowych, kolejny ważny element  wieloletniego Programu Zabezpieczania kopalni.  

Niektóre z podziemnych pustek, dla przetrwania tych najstarszych i prezentujących wyjątkowe walory przyrodniczo-kulturowe wyrobisk, muszą zostać podsadzone tj. wypełnione piaskiem. Takie działanie zrealizowano już m.in.  na wschodzie kopalni wypełniając piaskiem ponad 800 tys. m³ pustek powstałych w XX wieku.  Proces jest kontynuowany w innych rejonach.  

Zagospodarowanie słonych wód 
 

Na rynku mimo zaprzestania przemysłowej produkcji, wciąż dostępna jest sól wielicka. Od wielu lat kopalnia, kierując się względami ekologicznymi, zagospodarowuje bowiem zasolone wody pochodzące z podziemnych wycieków. 

Słone wody zagospodarowywane są na trzy różne sposoby: 

• produkuje się z nich sól  
• używa się ich jako medium do transportu piasku podsadzkowego 
• wykorzystuje się je do celów inhalacji w tężni solankowej 

Wody (o różnym nasyceniu chlorkiem sodu) do warzelni transportowane są spod ziemi rurociągami, a potem utylizowane w procesie produkcji soli.  Jest to działanie związane z ochroną cieków powierzchniowych przed zasoleniem.  

Sól wielicka posiada parametry wyższe niż te określone Polską Normą. W trakcie utylizacji obok soli warzonej powstaje też kondensat (czysta woda), który  odprowadzany jest do potoku Grabówki. Drugim produktem ubocznym produkcji są szlamy pokrystalizacyjne, które kopalnia „przesyła” do wyrobisk kopalni. 

System zarządzania środowiskowego 

Warzelnia od wielu lat posiada system zarządzania środowiskowego wg normy ISO 14001, który nieustannie doskonali. Monitoringowi podlega m.in. ilość pyłu solnego i innych związków emitowanych do atmosfery z instalacji utylizacji wód zasolonych oraz zużycie energii. Badany jest także kondensat. Obserwacje poziomu zanieczyszczeń pozwalają na podejmowanie kolejnych kroków, służących obniżaniu emisji.   

Obecnie w kopalnianej, w pełni skomputeryzowanej, warzelni powstaje kilkanaście tysięcy ton soli rocznie. To niewiele w porównaniu do rekordowego poziomu produkcji pod koniec lat 70. XX wieku, gdy sięgała ona 300 tysięcy ton/rok. Wtedy to jeszcze sól z Wieliczki metodami ługowniczymi (rozpuszczając bryły solne) pozyskiwano na masową skalę. 

Dziś produkcja soli to wspomniana utylizacja wód związana stricte z prośrodowiskowym podejściem kopalni  do kwestii ochrony otoczenia. To ile powstanie soli zależy m.in. od tego, ile zostanie wypompowanych słonych wód oraz jakiej będą jakości.  

Dodatkowe „zagospodarowanie” solanki 
 

Część wód o niskim zasoleniu po dosyceniu do 32g soli/litr jest wykorzystywana jako medium  transportowe w procesie podsadzania podziemnych wyrobisk.  

Kolejnym, trzecim sposobem zagospodarowania,  jest użycie wód zasolonych, pochodzących z wycieku na głębokości 211 metrów (o średnim zasoleniu na poziomie 6%),  do inhalacji.  

Woda z tego wycieku transportowana jest do tężni solankowej w Parku św. Kingi. Tam wykorzystywana jest do inhalacji. Słone krople z góry tężniowej konstrukcji grawitacyjnie spływają po tarninie. Rozbijając się o jej gałązki tworzą specyficzny solankowy mikroklimat, który ma dobroczynny wpływ na zdrowie i leczenie chorób dróg oddechowych.  

Odpowiedzialna gospodarka zasobami 
 

Człowiek zużywa więcej zasobów niż Ziemia jest w stanie wyprodukować, dlatego w trosce o przyszłość planety i społeczeństwa, niezwykle ważne jest racjonalne nimi gospodarowanie. Odpowiednie gospodarowanie energią ma kluczowe znaczenie dla ochrony środowiska, pozwala m.in. obniżać emisję gazów cieplarnianych  do atmosfery.  

Przed ponad 100 laty kopalnia jako pierwsza w regionie posiadała własną elektrownię, która dostarczała prąd również dla miasta Wieliczka. Dziś wkracza w nową erę po raz kolejny: od 2020 roku do przetargów na dostawę energii elektrycznej wprowadzony został wymóg dostarczania prądu  ze źródeł odnawialnych. Dzięki temu kopalnia cieszyć się może zieloną energią, która zasila podziemne miasto i liczne budynki na powierzchni.  

W 2020 roku w sąsiedztwie tężni solankowej (parking przy ul Dembowskiego) oddana do dyspozycji mieszkańców regionu i turystów została stacja ładowania pojazdów elektrycznych.  

Optymalizacja zużycia energii 

Kopalnia Soli „Wieliczka” podejmuje szereg inicjatyw oraz działań na rzecz efektywnego wykorzystania energii i optymalizacji jej zużycia m.in. poprzez: 

• zastosowanie energooszczędnych źródeł światła 
• modernizację i dobór optymalnych urządzeń  
• stosowanie oszczędnych technologii 

Solne przedsiębiorstwo prowadzi bieżące i cyklicznie analizy poziomów zużycia energii, a ich wyniki uwzględnia w planowaniu kolejnych modernizacji i inwestycji. Decydujące są kwestie bezpieczeństwa i środowiskowe.  

Kierunek: energooszczędność 

W wielickiej kopalni funkcjonuje około 5 tysięcy lamp pod ziemią, a kolejne 200 punktów oświetleniowych funkcjonuje na powierzchni. Dzięki prowadzonym od kilkunastu lat działaniom optymalizującym dziś ponad 75% źródeł światła w kopalni to jednostki energooszczędne.  

Od lat kopalnia posiada 3 niezależne źródła zasilania w energię elektryczną. Ta inwestycja znacznie zwiększyła bezpieczeństwo energetyczne przedsiębiorstwa.  

Dla rejonu najliczniej zwiedzanego szlaku – trasy turystycznej wraz z uzdrowiskiem powstał system bezpieczeństwa energetycznego, a podziemne rejony turystyczno-uzdrowiskowe kopalni posiadają system oświetlenia wyposażony w centra UPS. 

Sukcesywnie prowadzona jest modernizacja infrastruktury i urządzeń, rozdzielni, wymiana linii zasilania, stacji transformatorowych, co wpływa na bezpieczeństwo i usprawnia proces zarządzania energią i jego optymalizacji. 

Efektywne gospodarowanie energią to także dalsza sukcesywna wymiana nieekonomicznych źródeł światła. Przeprowadzone w ostatnich latach inwestycje w dziedzinie oświetlenia zapewniły oszczędność energii (w stosunku do poprzednich urządzeń) na poziomie nawet do 55%.    

Kopalnia dąży również do zminimalizowania energii potrzebnej do przewietrzania wyrobisk poprzez stosowanie urządzeń energooszczędnych. Wymieniono w ostatnich latach wentylator głównego przewietrzania szybu Kościuszko, w trakcie jest wymiana wentylatora głównego przewietrzania szybu Wilson. Stopniowo modernizowany jest system wentylacji odrębnej do przewietrzania ślepych wyrobisk z zastosowaniem urządzeń o niższym poborze energii. 

Ewidencja i minimalizacja 

Kopalnia modernizuje także infrastrukturę informatyczną tak, aby była bardziej przyjazna środowisku. Od kilku lat stosowane są technologie wirtualizacyjne, które optymalizują wykorzystanie zasobów serwerów, dzięki czemu zmniejsza się zużycie energii elektrycznej przez procesory i zasilacze serwerów oraz systemy komfortu cieplnego.  

Wysokie standardy spełnia również praktycznie cała infrastruktura kopalni związana z  siecią cieplną, co pozwala na minimalizację poboru energii i emisji pyłów.  

Kopalnia Soli “Wieliczka” monitoruje i ewidencjonuje odpady, ogranicza hałas, drgania, emisje elektromagnetyczne, promieniowanie, emisje z innych źródeł. Wytwarzanych jest 17 rodzajów odpadów, które przekazywane są do recyklingu wyspecjalizowanym firmom. W podziemnej gastronomii funkcjonuje zgniatarka do kartonów i odpadów papierowych. Odpady restauracyjne odbierają specjalistyczne firmy w szczelnych pojemnikach. 

Ochrona różnorodności 

Ważnym aspektem dbałości o środowisko jest też ochrona różnorodności biologicznej.  
 
Kopalnia przeprowadzając prace renowacyjne elewacji głównej siedziby firmy zadbała o nowe siedliska lęgowe dla objętych ochroną gatunkową ptaków. Administracyjne budynki przedsiębiorstwa wybrały sobie bowiem na dom jaskółki oknówki, mazurki, jerzyki, kopciuszki, szpaki. Montaż nowych siedlisk lęgowych wykonano po okresie wychowu młodych na zasadzie kompensacji utraconych gniazd. Sumarycznie zamontowano ponad 60 gniazd.  

Zaangażowanie społeczne

Kopalnia realizuje szereg programów społecznych skierowanych do lokalnej społeczności.  
Z Wieliczki pochodzi większość jej pracowników, tutaj mieszkają ich rodziny i znajomi. Relacje  społeczne podtrzymywane są przez długofalowe zaangażowanie i regularną komunikację.  

W tym obszarze realizowanych jest najwięcej dobrych praktyk. Dotyczą one ochrony zdrowia, kultury, sportu i edukacji.   

„Zdrowe” akcje 
 

Profilaktyka zdrowotna to ważny obszar społecznego zaangażowania przedsiębiorstwa.  

Do realizowanych w obszarze zdrowia programów należą: 

• Udostępnianie mieszkańcom regionu tężni solankowej w cenie kilkukrotnie niższej niż standardowa.  
   
  Wieliczanie (miasto i gmina) mogą przebywać w obiekcie leczniczo, profilaktycznie i rekreacyjnie za symboliczne 2 zł. Regularne pobyty w usytuowanej na terenie Parku św. Kingi tężni osobom z chorobami dróg oddechowych pomagają się leczyć, a tym zdrowym poprawić jakość oddychania, a nawet oczyszczać płuca ze smogu. 
  
  

• Dni Otwarte Uzdrowiska to akcja profilaktyczno-zdrowotna skierowana do lokalnej społeczności.  
  Informacyjna i edukacyjna forma tego wydarzenia poprzez prezentację bazy leczniczej kopalni jest pretekstem do popularyzacji dbania o zdrowie.  
  Podczas Dni Otwartych pracownicy uzdrowiska prowadzą konsultacje lekarskie (alergolog, pulmonolog, laryngolog), fizjoterapeutyczne i pielęgniarskie a także przeprowadzają badania diagnostyczne zgodnie z potrzebami regionu.  
  
  

• Kolejną praktyką wieloletnią jest akcja „Podaruj krew, podaruj życie”.  
   
  Zainicjowana przez działającą przy kopalni MK NSZZ „Solidarność” zbiórka krwi prowadzona jest od 2016 roku i niemal za każdym razem bije własne rekordy. Akcja jest jednodniowa, organizowana dwa razy w roku: latem w centrum miasta przy szybie Regis, zimą w podziemiach kopalni.   
  
  W ciągu sześciu godzin zbiórki udaje się za każdym razem pozyskać  minimum 50 litrów krwi.  W akcji uczestniczą także pracownicy kopalni, dzięki czemu kopalniane koło honorowych krwiodawców w powiększyło liczbę członków trzykrotnie. 
  

• Ważnym odbiorcą programów społecznych są dzieci. Zdrowie na 5+ to program  edukacji zdrowotnej skierowany do przedszkolaków z terenu powiatu wielickiego i Krakowa.  
  
  Ma formę interaktywnego spotkania z fizjoterapeutą, który ćwiczenia i prelekcje przeprowadza  w placówkach przedszkolnych, które zgłosiły chęć udziału w danej edycji. Chodzi w nim o  propagowanie od najmłodszych lat zdrowego stylu życia, aktywności fizycznej i badań profilaktycznych, edukację w zakresie dbałości o zdrowie i higienę oraz kształtowanie właściwych postaw prozdrowotnych.   
  
  W czasie każdej z edycji (jest wiosenna i zimowa), trwającej 10 dni, fizjoterapeuci spotykają się z grupą  1500-1700 przedszkolaków, z ponad 50 placówek. 
  

Wydarzenia kulturalne, propagowanie tradycji 

Pielęgnowanie górniczych tradycji oraz kształtowanie postaw patriotycznych wśród młodego pokolenia to ważny aspekt społecznej odpowiedzialności zabytku. Kulturalne wydarzenia i koncerty organizowane są m.in. z myślą o lokalnej społeczności.      

• 100. rocznicę odzyskania niepodległości kopalnia wspólnie z Wojewodą Małopolskim i Kuratorium Oświaty uczciła wspólnym przedsięwzięciem – organizacją konkursu „Zaśpiewaj i Ty Niepodległej” dla uczniów szkół podstawowych z całej Małopolski. Połączono go z galą finałową w podziemiach kopalni.  
  
  Inicjatywa od razu była zaplanowana jako wieloletni program. Celem przedsięwzięcia jest propagowanie patriotycznych postaw wśród młodych Małopolan, rozwijanie ich  artystycznych pasji, przypomnienie dziejów naszej ojczyzny i jej drogi ku niepodległości. Rokrocznie do konkursu zgłasza się  kilkaset szkół, a podczas gali finałowej swe umiejętności muzyczno-artystyczne prezentuje ponad 100 laureatów.   
  

• Popularyzacji górniczych tradycji wśród najmłodszych służy program Dzień Górnika.  
  
  Pracownicy kopalni (emerytowani górnicy i przewodnicy) w okolicach Barbórki udają się z wizytą do przedszkoli z regionu, aby opowiedzieć dzieciom o górniczych tradycjach, historii wielickiej kopalni i pracy pod ziemią. 
  
  Tradycja tych wizyt ma kilkadziesiąt lat, jednak od 2016 roku ma formę zorganizowanego programu, trwającego każdorazowo 12 dni. Scenariusz obejmuje m.in. czytanie legend, zajęcia plastyczne, gry i zabawy ruchowe, konkursy z nagrodami.  
  
  Kilkunastu górników każdego roku odwiedza średnio 140 przedszkoli.  
   

• Letni koncert w tężni solankowej to wydarzenie organizowane dla mieszkańców regionu.  
  
  Co roku społeczności Wieliczki udostępnianych jest kilkaset bezpłatnych wejściówek do tej nietypowej sali koncertowej, w jaką zamienia się latem na jeden dzień tężnia kopalni. Na plenerowej scenie występują artyści powiązani z Wieliczką, ale nie tylko.  
  
  Dzięki cykliczności jest to nie tylko wydarzenie kulturalne, ale też element integracji lokalnej społeczności.  
  

Praktyki z obszarze sportu 

Edukacja przez sport to kolejne działanie związane z rozwojem społecznym dzieci i młodzieży.  

Kopalnia jest współorganizatorem turnieju Salt Mine Cup, w którym młodzi członkowie amatorskich klubów piłkarskich z regionu rywalizują między sobą, ale też z zawodnikami podobnych klubów sportowych z zagranicy. Co roku w rozgrywkach bierze udział około 500 piłkarzy, a sportowym emocjom nie ma końca.  

Turniej angażuje rodziny zawodników, społeczność Wieliczki, pobliskich gmin i powiatów. Pomaga rozwijać talenty piłkarzy – amatorów, rozbudza w nich rywalizację przez sport, propaguje sportowy styl życia od najmłodszych lat.  

Do najlepszych drużyn wędrują puchary wykonane w soli przez wielickich górników-rzeźbiarzy.  

Współpraca dydaktyczno-naukowa 

Kopalnia jako miejsce eksploaracyjnych wizyt ma już kilkusetletnią tradycję. W wiekach XVI–XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity, a od czasu rozbiorów w podziemiach rozwijała się zorganizowana turystyka. 

Od lat 90. XX wieku edukacja geologiczna bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej, rezerwacie Groty Kryształowe oraz specjalistycznych podziemnych trasach.  

Współpraca z sektorem nauki jest obecnie dwustronna:  

• z jednej strony to kopalnia udostępnia wnętrza do celów dydaktyki, poznawania zjawisk przyrody i badań  
• z drugiej uczelnie wyższe i jednostki badawcze wykonują na rzecz kopalni  badania oraz opracowania specjalistyczne, związane ze specyfiką podziemnego obiektu i jego mikroklimatu 

Wieloletnia współpraca z ośrodkami naukowymi obejmuje 8 uczelni z całej Polski. W podziemiach kopalni odbywają się liczne edukacyjne wizyty terenowe studentów kierunków geologicznych, wizyty studyjne i projekty przyrodnicze. W zakresie badawczo-rozwojowym z sektorem nauki współpracuje też Uzdrowisko Kopalni Soli „Wieliczka. 

Z kolei na rzecz zabytku naukowcy z ośrodków naukowo-badawczych wykonują opracowania z zakresu geomechaniki, hydrogeologii, badań mikroklimatu na Trasie Turystycznej i w Grotach Kryształowych.  

Elementem edukacyjnej roli kopalni jest realizowanie w niej prac dyplomowych – licencjackich, magisterskich i doktorskich. Pracownicy kopalni są także autorami lub współautorami bardzo wielu publikacji w pismach o charakterze naukowym lub popularnonaukowym.

Budowanie relacji

Świadcząc usługi i oferując produkty kopalnia stara się to robić w sposób odpowiedzialny – koncentruje się na zapewnieniu najwyższej jakości i tym samym osiągnięciu wysokiej satysfakcji ich odbiorców. Dba o budowanie relacji z grupami odbiorców oraz umacnianie wizerunku.  

Badania poziomu zadowolenia 
 

Kopalnia monitoruje poziom zadowolenia z kluczowych usług i propozycji zwiedzania.  

Dla głównego produktu, którym jest Trasa Turystyczna  ocenie podlega m.in. poczucie bezpieczeństwa, oznakowanie dojazdu, obsługa przewodnicka, atrakcyjność produktu oraz oferty handlowej i gastronomicznej.  

Odpowiedzialne produkty i usługi 
 

Kopalnia stosuje zasadę dzielenia się podziemnym dziedzictwem kultury i przyrody – wynika ona z misji solnego przedsiębiorstwa. Szczególną grupę odbiorców z uwagi na edukacyjną rolę zabytku stanowią dzieci i młodzież.   

Przez stulecia zwiedzanie kopalni uważane było za patriotyczny obowiązek – w solnych wnętrzach zapisana jest bowiem historia Polski. Młode pokolenia Polaków poprzez wizytę poznają dawne tradycje, legendy, kulturę, sztukę,  podziwiają myśl techniczną naszych przodków. Celem zachęcania do wycieczek i korzystania z wielu propozycji tematycznych wprowadzony został tzw. bilet szkolny.   

Rodziny z dziećmi korzystać mogą z biletów rodzinnych. Kopalnia jako jedna z pierwszych firm przystąpiła także do ogólnopolskiego programu Karta Dużej Rodziny. 

Dzięki wykonanym przed kilkunastu laty inwestycjom kopalnia udostępnia najpiękniejsze miejsca Trasy turystycznej osobom z niepełnosprawnościami. Specjalna trasa (zakres zwiedzania uzależniony od dostępności poszczególnych komór i rejonów prowadzenia prac zabezpieczających) umożliwia pobyt pod ziemią osobom mającym problem z poruszaniem się.  

Bezpieczeństwo gości 
 

Odpowiedzialne prowadzenie działalności turystyczno-usługowej  to także zapewnienie bezpiecznego przybywania w solnych podziemiach.  

Z myślą o zapewnieniu najwyższej jakości świadczenia usług kopalnia wdrożyła – w zakresie obsługi ruchu turystycznego, imprez, szkoleń wystaw, a także utrzymania infrastruktury trasy turystycznej i produkcji pamiątek – System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg polskiej normy PN-N 18001. Dokonywane są jego coroczne przeglądy, wprowadzane usprawnienia.  

W 2019 roku w trosce o zdrowie zwiedzających  i uczestników wydarzeń kopalnia uruchomiła również stanowisko ratownika medycznego – dyżury pełnione są przez specjalistów w tej dziedzinie w trakcie recepcji gości, a działanie wynikło m.in. analizy zdarzeń i oczekiwań zwiedzających. Dzięki temu usprawnieniu goście czują się jeszcze bardziej komfortowo i bezpiecznie.  

Rosnący ruch turystyczny zobowiązuje do profilaktyki i inwestycji w infrastrukturę ratującą życie i zdrowie. Punkty pierwszej pomocy pod ziemią i na powierzchni już kilka lat temu wyposażono w automatyczne defibrylatory AED.  

Wielicka kopalnia – jako pierwszy obiekt podziemny – zakupiła także specjalistycznego robota medycznego LUCAS, który umożliwia nieprzerwany efektywny masaż serca, również podczas transportu chorego z podziemnych wyrobisk na powierzchnię.

• 

• 

• 

• 

• 

•