Od początku istnienia wielicka kopalnia wyróżniała się dbałością o bezpieczeństwo pracujących w niej ludzi, jak również troską o podziemne wyrobiska, a co za tym idzie, także leżącego nad kopalnią miasta wraz z jego mieszkańcami. Mimo upływu ponad 7 stuleci dziś jest to nadal dla zabytku sprawa priorytetowa.
Zobacz najważniejsze aspekty bezpieczeństwa kopalni – prezentujemy je w 10 punktach.
Jak troszczymy się o bezpieczeństwo ludzi i zabytku?
- Zapobiegamy zagrożeniom naturalnym
Minimalizujemy niebezpieczeństwo wodne i zawałowe. Od pierwszego dnia eksploatacji wieliccy górnicy musieli stawiać czoła potędze górotworu, ciągle się mu przeciwstawiać. Dziś znacznie lepiej rozumiemy prawa rządzące przyrodą, dlatego stawiamy na profilaktykę poprzez intensywne prace zabezpieczające oraz monitoring górniczo-geologiczny i środowiskowy (m.in. zjawisk wodnych, górotworu, powierzchni).
- Nasze działania zmierzają do osiągnięcia modelu docelowego
Model docelowy to optymalny pod względem górniczym obszar kopalni (liczba komór i chodników) możliwy do trwałego zachowania. W sumie górnicy planują, iż dostępnych pod Wieliczką pozostanie ok. 1,4 mlnᶟ pustek – komór i chodników zabytkowych oraz funkcyjnych. W tym kształcie (przy wykonywaniu potem zasadniczo głównie bieżących prac górniczych), kopalnia powinna przetrwać wiele stuleci.
- Przestrzegamy przepisów BHP
Dla naszej załogi BHP jest jak dobry nawyk, jak druga natura, a może nawet pierwsza? Górnicy nie tylko przepisy stosują, ale również je rozumieją i doceniają. Umieszczony przy szybie zjazdowym licznik dni bez wypadku przypomina, że bezpieczeństwo zależy od każdego pracownika z osobna. Zasady BHP chronią życie i zdrowie pracowników, turystów, kuracjuszy, gości.
- Szkolimy załogę i współpracowników
We wpajaniu zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, pomocy przedmedycznej, poznawaniu nowych przepisów, wyrobieniu dobrych nawyków w tym zakresie nie tylko w pracy, ale i poza nią, pomagają cykliczne szkolenia. Wykraczają one w kopalni zakresem poza niezbędne minimum i obejmują nie tylko pracowników własnych, ale także wszelkich firm współpracujących (wykonujących prace i usługi na terenie kopalni).
- Dbamy o bezpieczeństwo ruchu turystycznego i uzdrowiskowego
Mówiąc wprost wszystkich i wszystko mamy policzone. Służba dyspozytorska wie o wszystkim, co dzieje się w kopalni. Codziennie wnikliwie sprawdzamy urządzenia wyciągowe, kontrolujemy infrastrukturę techniczną, dbamy o urządzenia.
Ruch turystyczny i uzdrowiskowy organizujemy w oparciu o restrykcyjne górnicze przepisy. Czuwamy nad bezpieczeństwem, podczas gdy nasi goście mogą bez reszty poświęcić się podziwianiu podziemnego zabytku, a kuracjusze leczeniu wśród soli.
- Modernizujemy infrastrukturę podziemną oraz powierzchniową, prowadzimy prace utrzymaniowe
Kopalnia jest niczym miasto, tyle że pod ziemią. Potrzebuje potężnych wentylatorów, niezawodnego oświetlenia, nowoczesnych rozdzielni elektrycznych, wydajnych pomp, pojemnych zbiorników solankowych, bezawaryjnych maszyn wyciągowych, sprawnych systemów łączności i sygnalizacji szybowej, setek kilometrów rurociągów i wielu innych rzeczy… Lista jest bardzo długa, a każdy znajdujący się na niej element decyduje o bezpieczeństwie. Żadnego nie zaniedbujemy. Staramy się, by były nie tylko bezpieczne, ale i energooszczędne i przyjazne środowisku.
- Chronimy i rewitalizujemy tereny pogórnicze
Do tego typu działań należy m.in. pomyślne zabezpieczenie sąsiadującej ze złożem Wieliczka kopalni otworowej w Baryczy, w której w XX wieku przez ponad 70 lat wydobyto ponad 10,5 mln ton soli. Piaskiem i iniektami uszczelniającymi wypełniono otwory poeksploatacyjne, zrekultywowano teren ponad 60 ha, posadzono 80 tys. drzew.
- Szukamy nowych rozwiązań, stawiamy na wiedzę
Mamy doświadczoną techniczną kadrę, a zabezpieczając zabytkową kopalnię sięgamy nie tylko po sprawdzone tradycyjne metody, ale również po nowe, a nawet nowatorskie rozwiązania. Współdziałamy z ekspertami m.in. z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Opracowaliśmy innowacyjną metodę uszczelniania szybów górniczych. Zdobywamy wiedzę (projekty naukowe, szkolenia), a równocześnie lubimy się nią dzielić (eksperckie publikacje, praktyki studenckie).
- Dbamy o bezpieczeństwo sanitarne i zdrowie
Profilaktyka stała się szczególnie ważna w obliczu pandemii Covid-19. Szybko i konsekwentnie wprowadzone zasady: pomiar temperatury, dystans, dezynfekcja (nie tylko dłoni, ale też urządzeń czy pomieszczeń) oraz maseczki sprawiły, że pracownicy i goście kopalni czują się w niej bezpiecznie. Promujemy wśród załogi rzetelną wiedzę o koronawirusie, stawiamy na odpowiedzialność i współdziałanie.
- Posiadamy Kopalnianą Stację Ratownictwa Górniczego
Nasi ratownicy górniczy nad bezpieczeństwem zabytku czuwają nieprzerwanie od roku 1913. Regularnie szkolą się i trenują, m.in. w Okręgowej Stacji Ratownictwa Górniczego w Jaworznie, ćwiczą z alpinistami. Pełnią również dyżury w Okręgowej Stacji Ratownictwa Górniczego – nie raz nieśli pomoc górnikom w innych kopalniach, gdy tylko pojawiła się taka potrzeba. To służba ciągła, pełniona na wypadek konieczności niesienia pomocy.