Skała, surowiec, przyprawa, ale też symbol – potężny, znany od starożytności i rozumiany w każdym niemal zakątku świata. Sól, bo o niej mowa, dodaje smaku i konserwuje również w sensie metaforycznym. Nie bez powodu musi znaleźć się w wielkanocnym koszyku. Oczyszcza, chroni przed złem, pieczętuje przysięgi.
Od długich tysiącleci nie jest tajemnicą, że sól poprawia nie tylko smak, ale również zdrowie. Leczono nią rany, próchnicę zębów, ukąszenia węży. Dziś sól, a dokładniej słone powietrze, okazuje się skuteczną bronią w walce ze smogiem. Jednak po kolei…
Przez sto lat ród Lubomirskich wydobywał w Sierczy sól. Sierczańska kopalnia była powodem konfliktu z samym królem, ale też źródłem niewątpliwego bogactwa. Można familia strzegła jej więc jak źrenicy oka, dopisując do historii Kopalni Soli „Wieliczka” intrygujący awanturniczy epizod.
Każdego roku gościnne progi Kopalni Soli „Wieliczka” przekracza ponad 1,8 turystów z całego świata. Na powierzchnię wracają zdumieni, zachwyceni, zainspirowani. Nie inaczej było przed wiekami. W XV czy XVI wieku podziemna wycieczka wymagała pozwolenia króla. Zorganizowane zwiedzanie wprowadzili Austriacy – kopalnia przypadła im w roku 1772 w wyniku I rozbioru Polski. Sprawdźmy, co najbardziej zadziwiało…
20 października 1920 roku Kopalnię Soli w Wieliczce odwiedził Józef Piłsudski. Naczelnik Państwa na karcie pamiątkowej księgi zwiedzających napisał po żołniersku, krótko: „Szczęść Boże”.
Wieliccy górnicy zawsze byli bardzo związani z Janem Pawłem II. Pielgrzymowali do niego do Watykanu, stawiali się w galowych mundurach na krakowskich Błoniach, nie mogło ich też zabraknąć na Placu św. Piotra w roku 2005, gdy cały świat żegnał wielkiego Polaka i wielkiego Papieża. Wiele miejsc w zabytkowej kopalni przypomina o Janie Pawle II, jego…
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa żyła z pióra i uważała, że kobieta powinna zdobyć wykształcenie i zawód – jak na I połowę XIX wieku były to dość nowoczesne poglądy. Wprawdzie prekursorka polskiego feminizmu Narcyza Żmichowska skrytykuje potem Tańską za konserwatyzm, niemniej kartkując dzieła starszej o ponad 20 lat Klementyny, nie sposób nie zauważyć rodzącej się kobiecej…
Górniczy świat to przez wieki przede wszystkim męski świat. Jakby z przekory największy strach siała w tej zmaskulinizowanej rzeczywistości kobieta – Biała Pani, Pani Kopalni, Bieliczka. To w niej skumulowały się największe lęki, spersonifikowały czyhające pod ziemią niebezpieczeństwa.
Na szczęście trafiają się w każdym pokoleniu – znawcy, pasjonaci, zapaleńcy, entuzjaści, którzy całą swoją energię i serce oddają na służbę „małej ojczyźnie”. Tacy jak Ludwik Młynek (1864–1941) – Kmieć z Sierczy, L. Sierczanin. Wprawdzie jego dotyczące historii publikacje nie przetrwały próby czasu, niemniej zechciejmy rozliczać Kmiecia raczej z entuzjazmu niż merytoryki. Zasłużył sobie na…
Zaręczynowy pierścień królewny Kingi? Z pewnością istniał, piękny i cenny, ale raczej pozbawiony mocy przenoszenia solnych pokładów. Niezaprzeczalnie jednak w każdej legendzie tkwi ziarenko prawdy – odkrycie soli kamiennej istotnie nastąpiło w Wieliczce za panowania Bolesława V Wstydliwego oraz Kingi z Arpadów. Kim była górnicza Patronka?
