Kopalnia Soli „Wieliczka” otrzymała wyróżnienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ogólnopolskim konkursie „Zabytek Zadbany”. Uznanie jurorów zdobyły prace zabezpieczające, jakie górnicy wykonali w znajdującej się na głębokości 135 m uzdrowiskowej komorze Jezioro Wessel.
Gala konkursowa była częścią obchodów tegorocznego Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Podczas uroczystości w gdyńskim Muzeum Emigracji wyróżnienie w imieniu kopalni odebrał Jarosław Malik, Członek Zarządu ds. Technicznych Kopalni Soli „Wieliczka” S.A. Przeprowadzany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa konkurs „Zabytek Zadbany” służy promocji opieki nad zabytkami – propaguje najlepsze przykłady ich konserwacji i zagospodarowania.
Podziemne jezioro
Jezioro Wessel wydrążono w dużej, poziomo ułożonej bryle soli zielonej. Eksploatację rozpoczęto w l. 80. XIX w. Sól wybierano metodą wrębu ręcznego i strzelania. Na początku XX w. zapadła decyzja, by po zakończeniu wydobycia, komorę udostępnić zwiedzającym – dalsze prace prowadzono tak, żeby stworzyć oryginalne, atrakcyjne wnętrze – m.in. utworzono malownicze solankowe jezioro. Patronem wyrobiska został hrabia Teodor Wessel, XVIII-wieczny administrator wielickiej żupy.
Po II wojnie światowej komora pełniła funkcje techniczne związane z mokrą eksploatacją złoża. Zamieniono ją na zbiornik nienasyconej solanki, która podługowała ociosy wyrobiska – komorze groziła zagłada. Na szczęście komora Wessel doczekała się ratunku (w l. 80. i 90. wykonano pierwsze prace zabezpieczające oraz adaptacyjne pod kątem działalności uzdrowiskowej).
Zabezpieczanie solnego zabytku
Zachodzące w otaczającym komorę Jezioro Wessel górotworze naturalne procesy deformacyjne spowodowały pogorszenie stanu technicznego wyrobiska. Potrzebne były kolejne prace zabezpieczające, górnicy m.in. wzmocnili filary ochronne oraz zabezpieczyli kotwami ociosy wyrobiska. Udało się poprawić stateczność górotworu i zahamować deformacje. Prace wykonano z dbałością o zachowanie pierwotnych walorów wyrobiska – historycznych (m. in. śladów dawnej eksploatacji górniczej), przyrodniczych, widokowych. Przedsięwzięcie zostało dofinansowane ze środków Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej. W grudniu 2017 roku do komory Jezioro Wessel powrócili kuracjusze – w niej oraz sąsiadujących leczniczych wyrobiskach odzyskuje rocznie zdrowie kilka tysięcy osób.
