„Tradycje barbórkowe oraz kult św. Kingi wśród górników solnych kopalni w Bochni i Wieliczce” od 3 marca figurują na Krajowej Liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wpis jest wyróżnieniem i jednocześnie zobowiązaniem do troski o ważne i piękne zwyczaje.
Serdecznie gratuluję Wnioskodawcom, którzy podejmują wysiłek zachowania pięknej i wyjątkowej tradycji dla przyszłych pokoleń. Mam nadzieję, że wpis przyczyni się do promocji niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz zwiększenia świadomości ogółu społeczeństwa wagi tradycji i przekazu międzypokoleniowego – napisał prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Definicja niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Czym jest niematerialne dziedzictwo kulturowe? Konwencja UNESCO definiuje je jakozwyczaje, przekaz ustny, wiedzę i umiejętności oraz związane z nimi przedmioty i przestrzeń kulturową, które są uznane za część własnego dziedzictwa przez daną wspólnotę, grupę lub jednostki. Tego rodzaju dziedzictwo jest przekazywane z pokolenia na pokolenie, stale odtwarzane we wspólnotach, funkcjonuje w relacji ze środowiskiem grupy czy historią, stanowi przejaw ciągłości.To tradycje i przekazy ustne, a wśród nich również język, sztuki widowiskowe, zwyczaje, rytuały oraz obrzędy świąteczne, wiedza i praktyki dotyczące przyrody i wszechświata, umiejętności z zakresu rzemiosła artystycznego.
Bezcenne tradycje Bochni i Wieliczki
Barbórka w Wieliczce i Bochni oraz kult św. Kingi, patronki solnych górników są źródłem górniczej tożsamości, trwają od stuleci i pozostają wciąż żywym, istotnym wątkiem współcześnie. Do dziś górnicze załogi Wieliczki i Bochni symbolicznie odmierzają czas od Barbórki do Barbórki. Barbórkowe obchody odbywają są wedle ustalonego porządku, z atencją i dumą. Niezwykle ważna dla górników Wieliczki oraz Bochni jest św. Kinga. Zwyczaj pielgrzymek do grobu Świętej w Starym Sączu sięga XV wieku. Stulecia liczy sobie również tradycja zakładania pod ziemią dedykowanych Kindze kaplic. Co roku 24 lipca górnicy spotykają się na modlitwie, na uroczystej Mszy św.
Krajowa Lista niematerialnych skarbów kultury
Pierwsze tradycje na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wpisano w roku 2014. W przeciągu kolejnych lat rejestr powiększył się i aktualnie liczy sobie przeszło 70 punktów, a są wśród nich m.in. pochód Lajkonika, krakowskie szopkarstwo, sokolnictwo czy gwara warmńska. Listę prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Zobacz Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego